Αρχικά η έννοια της εξάρτησης είχε οριστεί ως ο φυσικός και σωματικός εθισμός σε ψυχοδραστικές ουσίες όπως το αλκοόλ και τα ναρκωτικά. Δυστυχώς όμως η εξάρτηση έχει πολλές μορφές και δεν αναλώνεται μόνο στις ουσίες αυτές. Η εξάρτηση από το φαγητό γνωστή και ως βουλιμία, η εξάρτηση από το σεξ, η εργασιομανία αλλά και νεότερες μορφές εξάρτησης όπως η εξάρτηση από το διαδίκτυο κερδίζουν όλο και περισσότερο έδαφος καθώς ο κόσμος, η "παγκόσμια" κοινωνία μας εξελίσσεται και κινείται όχι πάντα με θετική φορά. Άραγε η δήθεν πρόοδος και ανάπτυξη του συνόλου αφήνει στο περιθώριο την ατομική ολοκλήρωσή?
Εκτός των άλλων μορφών εξάρτησης υπάρχει και ή ψυχολογική εξάρτηση που δεν αναφέρεται μόνο στις ουσίες αλλά και στην εξάρτησή μας σε άλλους ανθρώπους και καταστάσεις. Οι περισσότεροι άνθρωποι σε διάφορες περιόδους της ζωή τους έχουν εξαρτηθεί από καταστάσεις που τους συν έφεραν αλλά και από άλλα άτομα. Οι αιτίες διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο γιατί ο καθένας είναι διαφορετικός. Κάποιος ίσως λόγω της χαμηλής του αυτοπεποίθησης και της άβουλης προσωπικότητάς του, ή ίσως λόγω της ανικανότητας του να αντεπεξέλθει στις πιέσεις της καθημερινότητας εξαρτάται από κάποιον άλλο μόνο και μόνο γιατί ο άλλος είναι πιο δυνατός σαν χαρακτήρας. Ο Γερμανός ψυχοθεραπευτής Frederick Perls διατύπωσε κάποτε πως "η εξάρτηση μας κάνει σκλάβους, ειδικά αν αυτή η εξάρτηση είναι εξάρτηση από την αυτοεκτίμησή μας.Αν χρειάζεσαι ενθάρρυνση, έπαινο, ένα φιλικό χτύπημα στην πλάτη τότε κάνεις τον καθένα κριτή σου". Ίσως ο F.Perls εννοούσε ότι δεν πρέπει να αφήνουμε τους άλλους να μας καθορίζουν και να περιμένουμε την επιδοκιμασία τους έτσι ώστε να νιώσουμε καλά με τον εαυτό μας. Εν μέρει διαφωνώ με την άποψη αυτή. Όλοι έχουμε κάποτε ανάγκη από έναν έπαινο, όχι για να καταλάβουμε αν είμαστε αποδεκτοί ή όχι αλλά για να καταλάβουμε ότι αυτό που κάνουμε το κάνουμε σωστά. Ωστόσο συμφωνώ ότι ο κάθε άνθρωπος είναι κύριος του εαυτού του, ο ίδιος γνωρίζει πώς να διαχειριστεί την ζωή του. Ίσως φοβάται να αντιμετωπίσει καταστάσεις και προβλήματα μόνος του, ίσως φοβάται τον ίδιο τον κόσμο και για αυτό κρύβεται πίσω από άλλους. Πρέπει να υιοθετήσουμε λοιπόν την άποψη ότι "όσο ο κόσμος με πολεμάει τόσο θα τον πολεμάω και εγώ".
Όλοι οι άνθρωποι ή πιο σωστά η πλειοψηφία πάσχουμε από κάποια μορφή εξάρτησης, άλλοτε ασήμαντη και άλλοτε πιο σοβαρή όπως τα ναρκωτικά. Υπάρχουν οι εξαρτήσεις που είναι εμφανείς και οι εξαρτήσεις, οι οποίες επειδή δεν τις βλέπουμε δεν σημαίνει πως δεν υπάρχουν. Πώς καταφέρνουμε όμως να συνειδητοποιήσουμε την εξάρτησή μας και να βρούμε μια "θεραπεία"? Η απάντηση στην ερώτηση αυτή διαφέρει από άτομο σε άτομο. Ο καθένας πρέπει να αφοσιωθεί και να εστιάσει στην αυτοβελτίωση του, να ασχοληθεί με πράγματα και ασχολίες που θα τον κάνουν να αισθάνεται καλύτερα και πιο δυνατός. Πρέπει να πιστέψει ότι μπορεί να τα καταφέρει μόνος του και να μην κρύβεται στην σκιά των άλλων. Σαφώς και χρειαζόμαστε όλοι κάπου κάπου βοήθεια, βοήθεια όμως να καταφέρουμε κάτι δικό μας. Αυτό δεν σημαίνει πως εξαρτυόμαστε από τους άλλους. Όπως και σε μια μάχη μπορεί κάποιος να χρειαστεί ή να προσφέρει βοήθεια, στο τέλος ο καθένας είναι υπεύθυνος για την ζωή του, γιατί συνήθως η ζωή είναι μια μάχη. Πώς θα ζήσεις λοιπόν την ζωή σου? Εξαρτημένος από ουσίες ή τους άλλους? Εάν διαλέξεις αυτό ουσιαστικά δεν ζεις είσαι απλώς ένα άβουλο "αιχμάλωτο" ων. Εάν όμως διαλέξεις να ζήσεις πραγματικά και ελεύθερος τότε θα δεις πως όλα είναι πιθανά και δυνατά. Η αποφασιστικότητα και η θέληση είναι αυτά που θα σε κάνουν να δεις τα πράγματα πιο καθαρά. Α.Α
ΠΆΝΟΣ ΟΙΚΟΝΌΜΟΥ
